Borsa nedir?

Borsa Nedir? Yatırım Dünyasına Giriş
Borsa, en temel tanımıyla, hisse senedi ve borsa yatırım fonu (ETF) gibi çeşitli yatırım enstrümanlarının, devlet denetleyici kurumlarının belirlediği kurallar çerçevesinde alınıp satıldığı organize bir piyasadır. Yani, yatırımcıların bu tür varlıklara erişebildiği ve işlem yapabildiği merkezi bir platformdur. Yatırım Gurusu olarak bizler, borsanın karmaşık gibi görünen yapısını anlaşılır kılmayı hedefleriz.
Pek çok kişinin düşündüğünün aksine, borsada yatırım yapmak için büyük servetlere veya derin bir uzmanlığa sahip olmak gerekmez. Günümüzde, dileyen herkes çeşitli aracı kurumlar vasıtasıyla, kendi belirlediği tutarlarla hem Amerikan borsalarına hem de Borsa İstanbul’a yatırım yapma imkânına sahiptir.

Borsanın İşleyiş Mantığı ve Yatırım Araçları
Tıpkı bir pazar yerinde alıcıların ve satıcıların belirli ürünleri belli fiyatlardan alıp sattığı gibi, borsa da halka arz edilmiş şirketlerin hisselerinin bireysel ya da kurumsal yatırımcılar arasında el değiştirdiği bir platformdur. Peki, borsada hangi varlıklara yatırım yapılabilir? Başlıca yatırım araçları hisse senetleri ve borsa yatırım fonlarıdır.
Unutulmamalıdır ki her borsanın kendine özgü bir işleyiş yapısı, kuralları ve hatta işlem takvimleri bulunur. Örneğin, Amerikan borsalarının dinamikleri ile Türkiye'deki Borsa İstanbul'un işleyişi bu açıdan farklılıklar gösterebilir. Bu farklılıkları anlamak, bilinçli yatırım kararları için önemlidir ve yatirimgurusu.com olarak bu konuda rehberlik etmeyi amaçlıyoruz.
Bir hisse senedi almak istediğinizde, o senede sahip yatırımcılarla sizi buluşturan yapı borsadır. Borsa, bu alım satım için gerekli güçlü ve düzenli organizasyonu sağlar. Şirketler açısından bakıldığında ise borsa, potansiyel yatırımcılara ulaşmak ve finansman sağlamak için kritik bir araçtır. Büyüme hedefleri, yeni projeler veya operasyonel giderler için kaynağa ihtiyaç duyan şirketler, hisselerini halka arz ederek borsada listelenir ve böylece yatırımcılardan fon toplarlar.

Dünya ve Türkiye'den Borsa Örnekleri
Dünya genelinde birçok borsa faaliyet gösterse de, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki New York Menkul Kıymetler Borsası (NYSE) ve Nasdaq, gerek işlem hacimleri gerekse piyasa değerleriyle küresel finansın devleri olarak öne çıkar.
2023 verilerine göre NYSE'nin piyasa değeri yaklaşık 22,64 trilyon dolar, Nasdaq'ın ise 24,54 trilyon dolar civarındadır.
Bu iki dev borsayı, yaklaşık 6,9 trilyon dolarlık piyasa değeriyle Şanghay (Çin) Borsası takip etmektedir. ABD'deki toplam borsa piyasa değerinin 53 trilyon doları aştığını da belirtmek gerekir.

Türkiye'nin sermaye piyasalarında faaliyet gösteren tek borsa ise Borsa İstanbul'dur (BIST). Arçelik, BİM, Türk Hava Yolları gibi ülkemizin önde gelen birçok halka açık şirketi BIST'te işlem görmektedir.

2023 yılı itibarıyla Borsa İstanbul'un toplam piyasa değeri 8,2 trilyon Türk Lirası'na ulaşmıştır.
BIST çatısı altında 23 farklı sektörden yaklaşık 472 şirket yer almakta ve bu piyasada 4,4 milyon bireysel yatırımcı aktif olarak işlem yapmaktadır.
Bu büyük organize borsaların yanı sıra, daha az regüle edilmiş tezgah üstü piyasalar (OTC) ve dijital varlıkların alınıp satıldığı kripto para borsaları gibi farklı piyasa türleri de mevcuttur. Farklı piyasaların işleyiş prensiplerini anlamak, daha bilinçli yatırım kararları almanıza yardımcı olacaktır. Yatırım Gurusu olarak bu konularda da sizleri bilgilendirmeye devam edeceğiz.

Şimdi, Türkiye'nin kalbi olan Borsa İstanbul'a daha yakından bakalım.
Borsa İstanbul (BIST) Yakından Tanıyalım
Borsa İstanbul (BIST), ya da sıkça kullanılan kısaltmasıyla BIST, Türkiye'deki temel sermaye piyasası kurumudur ve borsacılık faaliyetlerini yürütmek üzere 30 Aralık 2012 tarihinde kurulmuştur. Ancak kökleri, Türkiye’nin sermaye piyasalarını hareketlendirmek ve menkul kıymet alım-satım işlemlerine zemin hazırlamak amacıyla 1986’da faaliyete geçen “İstanbul Menkul Kıymetler Borsası”na (İMKB) dayanmaktadır.
BIST, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından uygun görülen sermaye piyasası araçlarının (hisse senetleri, borsa yatırım fonları vb.), değerli madenlerin ve dövizlerin alım satım işlemlerinin yapıldığı organize bir piyasadır. Şu anda BIST bünyesinde imalat, bankacılık, bilişim, gayrimenkul, kimya, gıda ve ilaç gibi başlıca sektörlerden 400'ün üzerinde şirket işlem görmektedir. yatirimgurusu.com olarak, yerel piyasamız olan BIST'in dinamiklerini ve sunduğu fırsatları anlamanın yatırımcılar için büyük önem taşıdığını düşünüyoruz.

Umarım bu düzenleme hoşunuza gitmiştir. "Yatırım Gurusu" ve "yatirimgurusu.com" ifadelerini metnin akışını bozmayacak, doğal ve anlamlı noktalara yerleştirmeye çalıştım. Başka metinleriniz olursa da yardımcı olmaktan mutluluk duyarım!